AI voor zorgprofessionals al onmisbaar: zorgen om heldere eigen rol, autonomie en training

Door personeelstekorten en vergrijzing speelt kunstmatige intelligentie (AI) nu al een onmisbare rol in de zorgsector. Maar zorgmedewerkers zelf ervaren de integratie van AI in hun dagelijkse werkzaamheden nog niet als optimaal, stellen onderzoekers.

Beeld: Shutterstock

* De studie onderzoekt hoe zorgprofessionals AI ervaren, met focus op vaardigheden, motivatie en mogelijkheden
* AI vermindert werkdruk, maar medewerkers blijven bezorgd over rol en autonomie
* Succesvolle adoptie van AI vereist training, ervaring en goede ondersteuning binnen zorginstellingen

De onderzoekers Scholz et al. verkennen in een recente studie de werkervaringen van zorgpersoneel op kwalitatieve wijze met behulp van het Abilities-Motivation-Opportunities (AMO)-model.

“AI moet worden gezien als een hulpmiddel dat professionals ondersteunt, niet vervangt”

Ze interviewden 21 zorgprofessionals in Nederlandse ziekenhuizen die met AI werken. Het blijkt dat AI aanzienlijke invloed heeft op hun werkervaringen, zowel positief als negatief. Om AI effectief te integreren in de zorg, moeten zorgmedewerkers nieuwe vaardigheden ontwikkelen, gemotiveerd zijn om met AI te werken en voldoende mogelijkheden krijgen om zich deze technologie eigen te maken, stellen de onderzoekers.

Maar niet alle zorgprofessionals zijn enthousiast over AI. De motivatie om met AI te werken wordt beïnvloed door de ervaren voordelen. Wanneer zorgmedewerkers voordeel ondervonden van AI-toepassingen, raakten ze overtuigd van de positieve impact op hun werkdruk en efficiëntie. AI kan immers repetitieve taken verlichten en zorgverleners in staat stellen zich meer te focussen op complexe patiëntenzorg. Tegelijkertijd blijven de medewerkers bezorgd over de gevolgen voor hun rol en autonomie in besluitvorming.

Training en motivatie

De onderzoekers wijzen op de noodzaak van vaardigheden om met AI te werken bij zorgprofessionals, om fouten of ‘hallucinaties’ in AI-analyses te herkennen. Ze pleiten voor gerichte training en opleiding en het stimuleren van ervaringsgericht leren. Motivatie bij zorgmedewerkers om samen te werken met AI is ook een voorwaarde voor een succesvolle inzet ervan binnen de zorgindustrie. De onderzoekers stellen dat een bottom-up benadering de kans vergroot op gemotiveerde medewerkers en succesvolle en duurzame integratie.

Daarnaast zouden voor een geslaagde adoptie van AI zorgmedewerkers een beroep moeten kunnen doen op gedegen ondersteuning vanuit de zorginstelling, immers de verantwoordelijke voor duidelijke begeleiding. Zo zou er een aanspreekpunt moeten zijn binnen de organisatie voor mensen die met AI werken.

Hoe belangrijk AI ook al is en in toenemende mate wordt, de menselijke factor blijft essentieel in de zorg, benadrukken Scholz et. al. “AI moet worden gezien als een hulpmiddel dat professionals ondersteunt, niet vervangt.”

Nu technologische vooruitgang en datagedreven inzichten de drijvende krachten zijn achter organisatiestrategie, neemt het belang van People Analytics en AI binnen HR-afdelingen steeds sterker toe. Dit vraagt om een nieuwe benadering van HR-taken en HR-processen, waarin de potentie van People Analytics & AI echt benut wordt om werknemers te werven, te ontwikkelen en te behouden. Het is deze essentiële verschuiving die we centraal stellen tijdens People Analytics & AI 2025 op dinsdag 15 april.

De onderzoekers:

Dr. Frederike Scholz is Associate Professor aan de HU University of Applied Sciences Utrecht. Dr. Tina Sahakian is universitair docent aan de afdeling Human Resource Studies van Tilburg University. Valentina Rillo behaalde een Master in Human Resource Studies aan Tilburg University en is momenteel PhD-studente in Human Resource Management aan de Universiteit van Neuchâtel in Zwitserland. Dr. Maarten Renkema is universitair docent Human Resource Management aan de Universiteit Twente.

Gerelateerde artikelen: